Τυφλοί μπλουζίστες, «τροφοδότες» του ροκ

Στις αρχές του περασμένου αιώνα, οι μαύρες τυφλές γυναίκες που είχαν κάποιο ταλέντο στη μουσική είχαν καταφύγιο τις εκκλησιαστικές χορωδίες, όπου μπορούσαν να τραγουδήσουν διάφορους θρησκευτικούς ύμνους και τα γνωστά τραγούδια γκόσπελ. Σε αντίθεση με τις γυναίκες, οι τυφλοί άντρες που ήθελαν να ασχοληθούν με τη μουσική είχαν σαφώς περισσότερες επιλογές, και μερικοί από αυτούς κατάφεραν να μείνουν στην ιστορία, κυρίως χάρη στις μετέπειτα διασκευές των τραγουδιών τους από μεγάλα ονόματα του ροκ.

Σε αντίθεση με τις γυναίκες, οι τυφλοί άντρες που ήθελαν να ασχοληθούν με τη μουσική είχαν σαφώς περισσότερες επιλογές, και μερικοί από αυτούς κατάφεραν να μείνουν στην ιστορία, κυρίως χάρη στις μετέπειτα διασκευές των τραγουδιών τους από μεγάλα ονόματα του ροκ. Κοινό χαρακτηριστικό για τους τυφλούς κιθαρίστες των μπλουζ που θα αναφερθούν, το γεγονός ότι όλοι τους έγιναν για πρώτη φορά γνωστοί με ηχογραφήσεις τους στα τέλη της δεκαετίας του ΄20. Ο Blind Lemon Jefferson γεννήθηκε την τελευταία δεκαετία του 19ου αιώνα• ως έτος γεννήσεως αναφέρονται οι χρονολογίες 1893, 1894 ή 1897 και ως τοποθεσία, το Couchman του Τέξας. Τυφλός εκ γενετής, ο Lemon Jefferson ήταν το τελευταίο από τα 7 παιδιά των γονιών του. Αυτή η αναπηρία του δεν του άφηνε πολλά περιθώρια για επαγγελματική αποκατάσταση, έτσι από μικρός ασχολήθηκε με τη μουσική και από το 1911 αναφέρεται ότι έκανε εμφανίσεις σε διάφορους χώρους παίζοντας μουσική για να κερδίσει μερικά χρήματα. Σε ηλικία 20 ετών μετακόμισε στο Ντάλας και συχνά έκανε εμφανίσεις σε διάφορες περιοχές της Πολιτείας του Τέξας. Αργότερα πήγε στο Σικάγο και άρχισε να ηχογραφεί τα τραγούδια του γύρω στο 1926. Συνολικά έχουν διασωθεί περίπου 80 ηχογραφήσεις του αυτής της πρώτης περιόδου 1926-1929. Πέθανε τον Δεκέμβριο του 1929. Η μεγαλύτερη επιτυχία του ήταν το Matchbox Blues το 1927, που ηχογραφήθηκε στη δεκαετία του ΄50 ως Matchbox από τον Carl Perkins και στη δεκαετία του ΄60 από τους Beatles. Αλλα τραγούδια του που ηχογραφήθηκαν από ροκ καλλιτέχνες είναι τα Boll Weevil Blues, που ηχογραφήθηκε με τον τίτλο De Ballot of De Boll Weevil από τους White Stripes και See That My Grave Is Kept Clean από τους Bob Dylan και Β.Β. King. Αναφορά στον Blind Lemon Jefferson κάνουν σε τραγούδια τους οι Van Morrison, στο τραγούδι του Cleaning Windows, ο Nick Cave με τους Bad Seeds που ηχογράφησαν το Blind Lemon Jefferson για το άλμπουμ τους Fisrt Born Is Dead και ο Geoff Muldaur στο Got Το Find Blind Lemon. Ο Leadbelly και ο Τ-Bone Walker έχουν δηλώσει ότι σε νεαρή ηλικία δούλεψαν μαζί του, ο πρώτος ηχογράφησε και το τραγούδι My Friend Blind Lemon. Ο William Samuel McTell, γνωστός ως Blind Willie McTell, γεννήθηκε στις 5 Μαΐου του 1898 στην Τζόρτζια, αλλά κάποιες πηγές αναφέρουν ότι γεννήθηκε το 1901 ή το 1903. Πέθανε στις 19 Αυγούστου του 1959 και πρόλαβε να ηχογραφήσει 149 τραγούδια. Τυφλός αρχικά από το ένα του μάτι, σε παιδική ηλικία έχασε την όραση και απ΄ το άλλο. Από μικρός έδειξε ενδιαφέρον για τη μουσική κι έμαθε να παίζει εξάχορδη κιθάρα. Ο πατέρας του εγκατέλειψε αυτόν και τη μητέρα του, μετά τον θάνατο της οποίας αναγκάστηκε να γίνει περιπλανώμενος μουσικός για να ζήσει. Το 1927 άρχισε τη δισκογραφική του καριέρα στην πόλη της Ατλάντα. Το πιο γνωστό τραγούδι του είναι το Statesboro Blues, το οποίο αναφέρεται στην πόλη της Τζόρτζια, όπου πέρασε αρκετά χρόνια της ζωής του. Διασκευάστηκε από τους David Bromberg, Taj Mahal και Allman Brothers. Το Your Southern Can Is Mine διασκευάστηκε από τους White Stripes και Kurt Cobain των Nirvana. Ο Bob Dylan τον αναφέρει στο τραγούδι του Highway 61 Revisited, στο τραγούδι που έχει για τίτλο το όνομά του, δηλαδή Blind Willie McTell, από το άλμπουμ του The Bootleg Series Volume 1-3, στο Ρο΄Boy από το Love and Theft του 2001. Επίσης ο Dylan έχει διασκευάσει τα Broke Down Engine και Delia στο άλμπουμ του World Gone Wrong του 1993. Το πραγματικό όνομα του Blind Boy Fuller ήταν Fulton Allen. Γεννήθηκε στις 10 Ιουλίου του 1907 στο Wasesboro της βόρειας Καρολίνας και πέθανε στις 13 Φεβρουαρίου του 1941. Οι γονείς του είχαν συνολικά 10 παιδιά και από μικρός έμαθε να παίζει κιθάρα, αφού έχασε την όρασή του σε νεαρή ηλικία. Αρχισε να ηχογραφεί από το 1928. Το τραγούδι του Get Your Yas Yas Out ήταν αυτό που έδωσε τον τίτλο στο live άλμπουμ των Rolling Stones αρκετά χρόνια αργότερα. Το What΄s That Smells Like Fish έγινε Keep On Truckin΄ από τους Hot Tuna. Ο Blind Willie Johnson γεννήθηκε το 1902 στο Marlin του Τέξας και πέθανε το 1949. Ηταν τυφλός από την ηλικία των 7 ετών, κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες• μερικοί αναφέρουν ως αιτία της τύφλωσής του το ότι η μητριά του τού έριξε καυτό νερό στο πρόσωπο. Ο Willie ασχολήθηκε από μικρός με τη μουσική, μαθαίνοντας αρχικά πιάνο και στη συνέχεια κιθάρα, παράλληλα με τη συμμετοχή του στην εκκλησία. Συνδύασε μάλιστα αυτά τα δύο ενδιαφέροντά του με τη σύνθεση θρησκευτικών τραγουδιών και αρκετές συνθέσεις του βασίστηκαν σε παλιούς ύμνους• Τα τραγούδια αυτά τα παρουσίαζε αρχικά στους δρόμους της πόλης όπου γεννήθηκε. Το 1927 άρχισε να ηχογραφεί τα πρώτα του τραγούδια με το όνομα Blind Marlin Texas, σημειώνοντας μάλιστα αρκετή επιτυχία. Ο Ry Cooder αναφέρει τη σύνθεση του Johnson Dark Was The Night ως ένα από τα σημαντικότερα τραγούδια στην ιστορία της μουσικής και η μουσική που έγραψε για την ταινία Παρίσι, Τέξας βασίζεται σ΄ αυτό. Το ίδιο τραγούδι χρησιμοποίησε ο Παζολίνι στην ταινία Ευαγγέλιο Κατά Ματθαίο• επίσης ακούγεται στο Ι Walk The Line, στην ταινία για τη ζωή του Johnny Cah. Η σύνθεση του Johnson χρησιμοποιήθηκε ως τίτλος και για τη συλλογή που κυκλοφόρησε από την εταιρεία 4AD πριν από μερικούς μήνες, με το Kronos Quartet να παίζει το Dark was The Night. Ενας άλλος κιθαρίστας, ο Eric Clapton αναφέρει το It΄s Nobody΄s Fault But Mine ως το τελειότερο κιθαριστικό τραγούδι και το έχει συμπεριλάβει στο ρεπερτόριό του, όπως και οι Led Zeppelin, που το έχουν αλλάξει αρκετά στο άλμπουμ τους Presence. Από τις πιο γνωστές συνθέσεις τού Johnson είναι το In My Time Of Dying, που στην πρωτότυπη εκδοχή του είχε τον τίτλο Jesus Make Up My Dying Bed. Ο Dylan το διασκεύασε στο πρώτο του άλμπουμ και επίσης το ηχογράφησαν οι Led Zeppelin, οι οποίοι στο δεύτερο άλμπουμ τους έχουν βάλει φωτογραφία του. Ακόμη, συνθέσεις του ερμήνευσαν ονόματα όπως οι Beck, White Stripes, το John The Revelator, που έχει διασκευασθεί και από τους Taj Mahal και Son House, το 1968 οι Fairport Convention ηχογράφησαν το Dark Was The Night, Cold Was The Ground με τον τίτλο The Lord Is In The Place… How Dreadful Is This Place, οι Peter, Paul and Mary άλλαξαν τον τίτλο τού If Ι Had My Way Ι΄d Tear The Building Down σε Samson and Delilah, το οποίο ηχογράφησαν αργότερα και οι Grateful Dead, το Nobody΄s Fault But Mine διασκευάστηκε από τη Nina Simone, ο Ben Harper είχε σαν κρυφό τρακ στο πρώτο του άλμπουμ το By and By Ι΄m Going Το See The King, ο Bruce Cockburn διασκεύασε το 1991 το Soul Of Α Man• το ίδιο έκανε και ο Eric Burdon το 2006. Από τον Κώστα Ζουγρή apotis4stis6@yahoo.gr Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία»