19 Φεβ 2016

«Εμφύλια Πάθη»: Μια (όχι τόσο) νέα αφήγηση για τη δεκαετία του 1940

Για το βιβλίο των Στ. Καλύβα-Ν. Μαραντζίδη
του Πολυμέρη Βόγλη
Άμαχοι στην ύπαιθρο, 1947 (Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, από τον τόμο του Μ. Κατσίγερα «Ελλάδας 20ός αιώνας» εκδ. Ποταμός)
Άμαχοι στην ύπαιθρο, 1947 (Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, από τον τόμο του Μ. Κατσίγερα «Ελλάδας 20ός αιώνας» εκδ. Ποταμός)

O Ελληνικός Εμφύλιος Πόλεμος, που για δεκαετίες αποτελούσε θέμα-ταμπού, βρίσκεται, εδώ και αρκετά χρόνια στο επίκεντρο της επιστημονικής αλλά και της ευρύτερης δημόσιας συζήτησης. Καμπή σε αυτήν τη στροφή στη μελέτη του Εμφυλίου αποτέλεσε το 1999, όταν διοργανώθηκαν μια σειρά συνέδρια με αφορμή τα πενήντα χρόνια από τη λήξη του Εμφυλίου. Αυτή η στροφή συνδυάστηκε με μια ιστοριογραφική διαμάχη που διεξήχθη και στη δημόσια σφαίρα με αποτέλεσμα την ανανέωση του γενικότερου ενδιαφέροντος για την επίμαχη δεκαετία. Όλα αυτά τα χρόνια εκδόθηκαν μια σειρά νέες μελέτες, έγινε ένα πλήθος συνεδρίων, ανοίχθηκαν νέα πεδία έρευνας και συζήτησης και πολλοί νέοι ερευνητές στράφηκαν στη μελέτη του Εμφυλίου. Όλα αυτά είναι αναμφίβολα καταρχήν θετικά, καθώς, εξαιτίας τους, σήμερα, τόσο ο Εμφύλιος όσο και γενικότερα η δεκαετία του 1940 αποτελούν μια από τις περισσότερο μελετημένες περιόδους της ελληνικής ιστορίας. Ένα ερώτημα, ωστόσο, που τίθεται είναι κατά πόσον ανανεώθηκε η οπτική μέσα από την οποία μελετάται η νέα περίοδος ή –για να το θέσω διαφορετικά– εάν τέθηκαν νέα και διαφορετικά ερωτήματα.