Πτώχευση εν λειτουργία

Μετά τις μεγάλες επιτυχίες της Ολυμπιάδας και του Μουντιάλ, ζήσαμε να δούμε μια άλλη ελληνική πρωτιά... Με την υποβάθμιση της Ελλάδας από τη S&P σε καθεστώς «επιλεκτικής χρεοκοπίας» (selective default ) μπορούμε να υπερηφανευόμαστε πως είμαστε η πρώτη χώρα - διεθνώς - που... πτωχεύει εν λειτουργία και, για να μην πληρώσει, χαρακτηρίζει ακόμη και τους πολίτες που την εμπιστεύτηκαν... κερδοσκόπους.

Προφανώς, την κίνηση της S&P θα ακολουθήσουν άμεσα και οι Moody’s ολοκληρώνοντας έτσι μια καθαρά τεχνική διαδικασία, που ωστόσο φαίνεται να αποτελεί την τελευταία φάση του κύκλου που άνοιξε από το καλοκαίρι του 2009.

Ο κύκλος αυτός είχε αφετηρία τις αναφορές (σκόπιμες, όπως εκ των υστέρων αποκαλύφθηκε) των ίδιων των μελών του ΔΝΤ, συνεχίστηκε με τις μυστικές επαφές του Ντομινίκ Στρος -Καν με τον Γιώργο Παπανδρέου, την... προδιαγεγραμμένη πορεία προς τον μηχανισμό των δανειστών, τα μνημόνια Ι και ΙΙ. Τώρα φαίνεται ξεκάθαρα το ξεδίπλωμα ενός σχεδιασμού, μέρος του οποίου είναι και το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων μέσω του selective default.

Ας ρίξουμε μια ψύχραιμη ματιά στο τι σημαίνουν όλα αυτά.

Στο μέτωπο των ομολόγων πρακτικά ενεργοποιείται η διαδικασία απόσυρσης των αναξιόχρεων ελληνικών τίτλων (αυτών που, λόγω της υποβάθμισής τους στην έσχατη βαθμίδα, επιφέρουν την επιλεκτική χρεοκοπία) με σταδιακή αντικατάστασή τους από άλλους, που θα έχουν σαφώς υψηλότερη αξιολόγηση.

Οι νέοι τίτλοι

Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, από τα μέσα Μαρτίου, οπότε θα αρχίσει η κυκλοφορία των νέων τίτλων, θα ενεργοποιηθεί αντίστροφη διαδικασία αναβάθμισης της αξιολόγησής τους. Και μέσω αυτών σε μεταγενέστερο χρόνο της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται ευρύτερα για την αγορά.

Θεωρητικά, από τα μέσα του μήνα αρχίζει η αναβάθμιση του χαρτοφυλακίου ελληνικών ομολόγων.

Οι εμπλεκόμενοι προσπαθούν να αμβλύνουν τις τελευταίες εξελίξεις (της υποβάθμισης δηλαδή), με ενδεικτικότερη την τοποθέτηση του Γιούνκερ, ο οποίος σημείωσε πως ήταν αναμενόμενη. Αυτό γίνεται επειδή συμπίπτει χρονικά με την αναζωπύρωση των ανησυχιών για την πορτογαλική οικονομία (με την απόδοση του πενταετούς να ξεπερνά το 16%!), τις εντεινόμενες πιέσεις στην ισπανική οικονομία αλλά και την προτροπή του ΔΝΤ προς τη Ρώμη να αφήσει την πρωτοβουλία στο ιταλικό κράτος να αποφασίσει για το χρονοδιάγραμμα της εποπτείας του.

Είναι προφανές πως η «επίθεση» των δανειστών κατά των χωρών της καλούμενης «περιφέρειας» διευρύνεται (καταρρίπτοντας το επιχείρημα πως η Ελλάδα αποτελεί μεμονωμένη περίπτωση) μετατρέποντας τα «εθνικά χρέη» σε διεθνή. Και με το νομικό πλαίσιό τους να διέπεται από αυστηρότατους όρους και εμπράγματες δεσμεύσεις των δανειζόμενων έναντι των δανειστών. Όλα αυτά είναι απαραίτητο να συνεκτιμώνται, καθώς όσα εφαρμόζονται στο «ελληνικό πείραμα» θα υλοποιηθούν (με μικρές, επουσιώδεις διαφορές) και στους υπόλοιπους.

Η επίθεση των δανειστών

Άμεσα, λοιπόν, οι δανειστές ενδιαφέρονται να υλοποιηθεί απρόσκοπτα το πρόγραμμα κουρέματος και να μην υπάρξει εμπλοκή. Και αυτό, καθώς το Alea Group Holding, ένα από τα hedge funds που έχουν ποντάρει στη χρεοκοπία και θέλουν να πληρωθούν, έχει παρέμβει σε ένα καίριο θέμα της διαδικασίας. Και συγκεκριμένα έχει υποβάλει ερώτημα στην ISDA (τη διεθνή ένωση swaps και παραγώγων) για το αν τα CAC και η διαφορετική μεταχείριση της ΕΚΤ και των εθνικών κεντρικών τραπεζών, ως προς το κούρεμα, έναντι των άλλων ομολογιούχων είναι σύννομα.

Με δυο λόγια, οι τζογαδόροι ρωτούν γιατί οι ίδιοι να λάβουν μέρος στο κούρεμα και όχι οι κεντρικές τράπεζες.

H ISDA συνεδρίασε εχθές (Τετάρτη) για να απαντήσει στα ερωτήματα του Alea.

Προφανώς το Alea και άλλα hedge funds ποντάρουν στην εκδήλωση πιστωτικού γεγονότος και στην πληρωμή των CDS. Πρακτικά, για να ξεπεραστεί αυτός ο... σκόπελος, θα πρέπει η διαδικασία του PSI Plus να παραμείνει εθελοντική, κοινώς να μην ενεργοποιηθούν τα CAC, δηλαδή οι ρήτρες συλλογικής δράσης.

Σε αντίθετη περίπτωση, ενεργοποιούνται τα CAC, με τη διαδικασία να καταρρέει όσον αφορά το σκέλος της εκδήλωσης πιστωτικού γεγονότος. Η ISDA τότε υποχρεωτικά θα πρέπει να πιστοποιήσει το πιστωτικό γεγονός και βεβαίως να πληρωθούν τα CDS.

Ποιοι κινδυνεύουν να χάσουν όλες τις οικονομίες τους

Ας πάμε τώρα και στο ζουμί για τον κόσμο: Μέχρις ότου αποσαφηνιστούν όλες αυτές οι σημαντικές λεπτομέρειες, το θέμα του «κουρέματος» των ιδιωτικών χαρτοφυλακίων θα παραμένει – εύλογα – σε εκκρεμότητα. Εδώ, λοιπόν, από την περασμένη εβδομάδα έχει πέσει στο τραπέζι το ζήτημα της αξιοπιστίας του ελληνικού Δημοσίου όχι έναντι των κεντρικών τραπεζών ή των αγορών, αλλά έναντι των πολιτών στους οποίους πούλησε ομόλογα.

Τώρα λοιπόν αυτοί κινδυνεύουν με το «κούρεμα» να χάσουν όλες τις οικονομίες τους. Και ο κίνδυνος αυτό να συμβεί είναι ιδιαίτερα πιθανός.

- Την περασμένη εβδομάδα ο Βενιζέλος, σε μία άστοχη κίνηση, είπε ότι όσοι δεν πήραν τα ομόλογα την περίοδο της αρχικής προσφοράς ήταν... κερδοσκόποι και πιθανότατα θα μπουν στο κούρεμα. Βέβαια με τέτοιου είδους πρακτικές ήταν εύλογο να αντιδράσει μέχρι και ο Παπαδήμος, που έβαλε τον Χαρδούβελη (η ανακοίνωση μύριζε...) να μαζέψει το θέμα μέχρι νεωτέρας.

- Την Τρίτη διέρρευσαν πληροφορίες πως εξετάζονται... σκέψεις για να αποζημιωθούν οι μικρο-ομολογιούχοι (με τίτλους έως 100.000 ευρώ) με έντοκα γραμμάτια τρίμηνης διάρκειας. Σύμφωνα με αυτές, το οικονομικό επιτελείο εξετάζει ένα τέτοιο ενδεχόμενο, χωρίς ωστόσο να έχει αποφασιστεί κάτι συγκεκριμένο, μέχρι και αργά το απόγευμα της 28.2.

Και αυτό όμως δεν είναι εύκολο, αφού οποιοσδήποτε μπορεί να σπάσει τα ομόλογά του σε λογαριασμούς πέφτοντας κάτω από το όριο των 100.000 και διεκδικώντας έτσι την ιδιότυπη αυτήν αποζημίωση. Και τότε αρκετά hedge funds που περιμένουν ήδη στη... γωνία την ελληνική πλευρά (αλλά και την ISDA) μπορεί να κινηθούν νομικά...

Το κακό είναι ότι πολλοί παίκτες πιέζουν για ενεργοποίηση των «ασφαλίστρων κινδύνου» ενώ διεθνείς νομικοί κύκλοι είναι έτοιμοι να εγείρουν ζήτημα διακριτικής μεταχείρισης. Ενδεχόμενο που, σύμφωνα με ενημερωμένους κύκλους του οικονομικού επιτελείου, δεν είναι μόνο θεωρητικό.

Σε αυτήν την τόσο ρευστή κατάσταση μια χαρά... «κάθισε» η αναβολή της προγραμματισμένης – για αύριο – Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης λόγω της απόφασης του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου. Το Βερολίνο, όπως αναμενόταν, εμφανίζεται απρόθυμο να συζητήσει το ενδεχόμενο ενίσχυσης των Μηχανισμών Σταθερότητας, ακυρώνοντας στην πράξη την αποτροπή διάχυσης της κρίσης στις επόμενες χώρες - υποψήφια θύματα.

Τουλάχιστον μέχρις ότου έχει διαμορφωθεί το ασφυκτικό νομικό πλαίσιο πειθαναγκαστικής λειτουργίας της Νέας Ευρώπης σύμφωνα με τον σχεδιασμό του Βερολίνου. Διαδικασία που θα ήθελαν να έχει ολοκληρωθεί έως τα τέλη Μαρτίου, το αργότερο αρχές Απριλίου Αναδημοσιευση απο το Ποντίκι