Δαυίδ Μπάλφουρ ο πράκτορας-ιερέας των Άγγλων

Στην οδό Πλουτάρχου 2 το 1945 βρίσκονταν ένα μέγαρο. Εάν ρωτούσαμε τους περίοικους θα μας απαντούσαν αόριστα ότι ανήκε στην αγγλική πρεσβεία. Οι τηλεφωνικοί κατάλογοι το καταχωρούσαν ως έδρα της Γραμματείας του Πολιτικού Τμήματος της Βρετανικής Πρεσβείας. Εκεί ήταν το βασίλειο του  Δαυίδ Μπάλφουρ ή πάτερ Δημήτριου, επικεφαλούς της Ιντέλιτζενς Σέρβις στην Ελλάδα του 1944-1946. Ο  Δαυίδ Μπάλφουρ υπήρξε ο "ειδικός μάγειρας" των ελληνικών πολιτικών πραγμάτων επί αγγλικής κατοχής και διάδοχος του Άλτεμπουργκ "πληρεξούσιου επί των πολιτικών υποθέσεων" επί γερμανικής κατοχής. 

Ο  Δαυίδ Μπάλφουρ σε όλες τις συνεδριάσεις της Βουλής των Ελλήνων έπαιρνε την μόνιμη θέση του στο θεωρείο πάνω από την προεδρική έδρα σημειώνοντας με προσοχή ότι αναφέρονταν. Ως εδώ όλα καλά. Είναι άλλωστε φυσικό το Φόρειν Όφις να στέλνει στο προτεκτοράτο του τους διάφορους "σερ" (Λήπερ, Νόρτον κτλ) για να επιβλέπουν τα συμφέροντα της μητρόπολης. Εξίσου φυσικό είναι να ακολουθούν και οι διάφοροι "ειδικοί" πολιτικοί αναλυτές, στρατιωτικοί κτλ. Όμως η φυσιογνωμία του  Δαυίδ Μπάλφουρ θα μπορούσε να αποτελεί θέμα κινηματογραφικού σεναρίου. 

Ο  Δαυίδ Μπάλφουρ γεννήθηκε το 1903. Η οικογένειά του υπήρξε παρακλάδι της γνωστής οικογένειας Μπάλφουρ. Ο ίδιος εστάλη στην μουσολινική Ιταλία για να σπουδάσει και ακολούθησε την πορεία του σερ Ρέτζιναλντ Λήπερ στις διάφορες βαλκανικές χώρες όπου η καθολική του δράση έμεινε γνωστή (ο ίδιος ασπάζονταν τότε το καθολικό δόγμα). Στοιχεία μιλούν και για φιλο-προτεσταντική δράση στην Ουκρανία και την Φινλανδία στο πλευρό πάντα του Λήπερ. Το 1933 αλλάζει την πίστη του σε ορθόδοξη και βαπτίζεται ορθόδοξος στην ρωσική εκκλησία του Παρισίου. Αμέσως μετά θα μάθει και τη ρώσικη γλώσσα και το 1934 θα έρθει στο Άγιο Όρος όπου θα συνδεθεί με τον Ρώσο καλόγερο πάτερ Σωφρόνιο. Το 1935 θα έρθει στην Αθήνα και θα μπει στο μοναστικό τάγμα του Καρυστίας Παντελεήμονα, ο οποίος αργότερα στην Μέση Ανατολή θα πει το γνωστό " καλύτερα 40 χρόνια με τους Γερμανούς παρά μια ώρα με το ΕΑΜ". Ο πατριώτης Παντελεήμων τον χειροτονεί ορθόδοξο αρχιμανδρίτη με το εκκλησιαστικό όνομα Πάτερ Δημήτριος. Σαν αρχιμανδρίτης θα γίνει αδελφός στη μονή Πεντέλης και θα φοιτήσει στη Θεολογική Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και θα τελειοποιήσει τα ελληνικά. Στην Ελλάδα τότε μεσουρανούσε η δικτατορία της 4ης Αυγούστου.

Από το 1937 έως και το 1938 αναλαμβάνει εκκλησιαστικά καθήκοντα κοντά στην βασιλική οικογένεια. Αργότερα θα ζητήσει με χρήση των ανώτερων γνωριμιών του την θέση του εφημέριου στο παρεκκλήσι του Ευαγγελισμού. Στη θέση αυτή θα αναπτύξει κολοσσιαία δραστηριότητα. Οι σχέσεις του παραμένουν στενές με την Αυλή. Παράλληλα, γίνεται γνωστός ως κοσμικός εξομολόγος του Κολωνακίου και διδάσκει στο Βρετανικό Ινστιτούτο Αθηνών. Σε ορισμένους ελιτίστικους κύκλους της εποχής παραδίδει και μαθήματα αγγλικών. Στα σπίτια των αστών της εποχής διενεργεί αγιασμούς. Ένα από αυτά είναι το σπίτι του στρατηγού Παπάγου. Η δραστηριότητά του γίνεται πολύ εντατικότερη στην περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου. Τότε οι σχέσεις του με ανώτερους στρατιωτικούς γίνονται εντονότερες, χωρίς βέβαια να παραμελούνται και οι πολιτικές. Μεγάλη φιλία τον συνδέει και με τον Αλέξανδρο Κορυζή. Το 1941 και με τους Γερμανούς να προελαύνουν στην Ελλάδα, ο Μπάλφουρ, πετά τα ράσα ξαναγίνεται προτεστάντης και αναχωρεί με το προσωπικό τις βρετανικής πρεσβείας στο Κάιρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν βρίσκεται στον Ναό του Ευαγγελισμού την 25η Μαρτίου του 1941, λίγες ημέρες δηλαδή πριν από τη γερμανική εισβολή.

Στο Κάιρο έχει άμεσες σχέσεις με την ελληνική βασιλική οικογένεια και τους πρώην πρωθυπουργούς Παναγιώτη Κανελλόπουλο και Γεώργιο Παπανδρέου. Επιστρέφει στην Ελλάδα με τη νίκη των συμμάχων ως ταγματάρχης του Βρετανικού Στρατού και μέλος της Βρετανικής Πρεσβείας στην Αθήνα. Σε αυτόν αποδίδουν ορισμένοι την τοποθέτηση του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Δαμασκηνού στη θέση του αντιβασιλέα και ήταν σίγουρα, ο σύνδεσμος των Βρετανών με τον αντιβασιλέα Δαμασκηνό. Καθοριστικός φαίνεται ότι είναι και ο ρόλος του στη Συμφωνία της Βάρκιζας, στις 12 Φεβρουαρίου 1945. Το παραμύθι του με τα ράσα έχει πάρει πια τέλος. 

Η δράση του Μπάλφουρ στην Ελλάδα σταματά το 1946 όταν σε εκτενέστατο αφιέρωμα του Ριζοσπάστη, καταγγέλλεται ανοιχτά η δράση του ως πράκτορα των Άγγλων στη χώρα. Το άρθρο επιμελήθηκε ο ίδιος ο αρχισυντάκτης του Ριζοσπάστη και δεινός δημοσιογράφος Κώστας Καραγιώργης. Από εκεί και πέρα θα συνεχίσει τη "λαμπρή" του καριέρα ως διπλωματικός υπάλληλος του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών στο Ισραήλ, τη Σμύρνη και τη Γενεύη. 

Φωτογραφικό υλικό

Στο πλευρό του Δαμασκηνού με στρατιωτική πια στολή. Η φωτογραφία από την επίσκεψη του Τσόρτσιλ

Ο Μπάλφουρ με τον στρατηγό Μοτγκόμερι στην Αθήνα

Από το Ριζοσπάστη της εποχής 

Με τα ράσα ως ορθόδοξος μοναχός 

Πηγή