Η ελληνική οικονομία στο εκτελεστικό απόσπασμα

Του Βασίλη Παζόπουλου*

Στο προηγούμενο άρθρο παρουσιάσαμε στοιχεία από την παγκόσμια οικονομική ιστορία, όπου φαίνεται πως η επίτευξη του στόχου για πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% επί μία δεκαετία, είναι πρακτικά αδύνατο να πραγματοποιηθεί.

Μόλις 3 χώρες έχουν επιτύχει κάτι τέτοιο, εκμεταλλευόμενες ειδικές συνθήκες οι οποίες δεν υφίστανται σήμερα.

Για να αποδείξουμε το αδιέξοδο που βρισκόμαστε, θα προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα.

Θα κάνουμε την υπόθεση πως τελικά γίνεται το θαύμα και οι οικονομικές επιδόσεις της Ελλάδας θα εκτοξευτούν, επιτυγχάνοντας αυτόν τον τόσο φιλόδοξο στόχο.

Υποθέσεις εργασίας

Παρουσιάζουμε 3 διαφορετικά σενάρια, δίνοντας έμφαση στην απλότητα για να γίνουν εύκολα κατανοητά :

Και στις 3 περιπτώσεις ξεκινάμε αισιόδοξα, πως το ΑΕΠ του 2018 θα καταφέρει να ανέρθει στα 180 δις.

Σενάριο Α

Μικρή αύξηση στο ΑΕΠ  σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 1%.

Ο παρακάτω πίνακας στην πρώτη στήλη δείχνει τα έτη, ξεκινώντας από το 2018.
Στην δεύτερη τους τόκους που είναι υποχρεωμένο να δώσει το ελληνικό κράτος ανά χρονιά. Μόνο τους τόκους.
Στην τρίτη στήλη το ΑΕΠ ανά χρόνο, αυξανόμενο με 1% που υπολογίζουμε στο σενάριο μας
Στην τέταρτη τα πρωτογενή πλεονάσματα που προκύπτουν με βάση το ΑΕΠ της κάθε χρονιάς

 

Το συμπέρασμα που βγαίνει αν επικρατήσει αυτό το σενάριο, το θηριώδες πρωτογενές πλεόνασμα που θα χρησιμεύει για την αποπληρωμή του χρέους, καλύπτει μόλις τα 66 από τα 112 δισεκατομμύρια που απαιτούνται για την πληρωμή ΜΟΝΟ των τόκων !

Σενάριο Β

Εξαιρετικά αισιόδοξη αύξηση στο ΑΕΠ σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 5% κάθε χρόνο.

 

Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, πάλι δεν αρκούνε τα ετήσια πρωτογενή πλεονάσματα του 3,5% να καλύψουν τους τόκους.

Μαζεύονται 79 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ απαιτούνται ΜΟΝΟ για τόκους 112!

Το χρέος θα συνεχίσει να αυξάνεται.

Σενάριο Γ

Εξωπραγματική και πέρα από κάθε φαντασία, ετήσια αύξηση στο ΑΕΠ σε όλη την επόμενη δεκαετία, της τάξης του 12%

Για να πραγματοποιηθεί αυτό σε σενάριο δεν αρκεί να δουλεύουμε σαν Κινέζοι, με οργάνωση Γερμανίας, τράπεζες Ελβετίας και φυσικούς πόρους Βραζιλίας. Θα πρέπει να βγάζουμε διεθνώς ανταγωνιστικά, υψηλής πρόσθετης αξίας προϊόντα, που θα έκαναν τις πιο καινοτόμες επιχειρήσεις της Silicon Valley στην Καλιφόρνια να σκάσουν από την ζήλια τους.

 

Και όμως!
Ούτε με αυτό το απίθανο σενάριο που θα το ζήλευε και ο πιο ευφάνταστος σεναριογράφος του Bollywood καταφέρνει η Ελλάδα να ξεπληρώνει μέρος του κεφαλαίου που χρωστάει.

Με το ζόρι θα καλυφθούν ΜΟΝΟ οι τόκοι. Από τα 112 δισεκατομμύρια που απαιτούνται, μαζεύονται μόλις τα 110.

Συμπέρασμα

Κανείς δεν αμφιβάλλει πως η ελληνική οικονομία έχει δομικά προβλήματα. Για να λυθούν χρειάζονται βαθιές μεταρρυθμίσεις και πάνω από όλα αλλαγή νοοτροπίας.

Όταν ωστόσο αναφέρεται πως το χρέος δεν έχει σημασία, πως το μοναδικό πρόβλημα είναι η πρόοδος των μεταρρυθμίσεων, πρόκειται για ένα αυθαίρετο συμπέρασμα που κακοποιεί βάναυσα την πραγματικότητα των αριθμών.

Επιπλέον θα πρέπει να υπολογίσουμε ένα εξαιρετικά σημαντικό δεδομένο που διαφοροποιεί την ελληνική περίπτωση:
Σε αντίθεση με τις άλλες χώρες, το ελληνικό χρέος βρίσκεται στο σύνολο του στο εξωτερικό. Αυτό σημαίνει πως όλα τα χρήματα που απαιτούνται για την αποπληρωμή του χρέους δραπετεύουν έξω από την χώρα.

Η μαύρη τρύπα του χρέους αποστραγγίζει την οικονομία από πολύτιμους πόρους. Όχι μόνο καθιστώντας άπιαστο όνειρο την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, αλλά οδηγεί σε μια αυτοτροφοδοτούμενη ύφεση

Σαν τις ταινίες κινουμένων σχεδίων, στην σκηνή που η συμπαθής φιγούρα βαδίζει αμέριμνη και χαμογελαστή προς τον γκρεμό, περνάει το έδαφος και περπατάει στον αέρα. Μέχρι που κάποια στιγμή κοιτάει έντρομη προς τα κάτω και διαπιστώνει πως η βαρύτητα θα την σπρώξει στο κενό

Πραγματικά αναρωτιέμαι αν οι άνθρωποι της ελληνικής αντιπροσωπείας αναφέρουν αυτά τα επιχειρήματα.

Και αν ναι, τι στο καλό τους απαντάνε όταν επιμένουν πως το χρέος είναι βιώσιμο

Σε τι ακριβώς βασίζουν την αισιοδοξία τους;

(1) Τα στοιχεία για τους τόκους έχουν αντληθεί από πίνακα του ΟΔΔΗΧ  από απάντηση επερώτησης στην Βουλή τον Μάρτη του 2014

* Ο Βασίλης Παζόπουλος είναι οικονομολόγος, χρηματιστηριακός αναλυτής, συγγραφέας του βιβλίου Επενδυτές χωρίς Σύνορα (www.ependytes.com).