Ο παραλογισμός των διοδίων Αθήνας – Θεσσαλονίκης

Σίνης ο Πιτυοκάμπτης, Περιφήτης, Σκίρων, Κερκύων, Προκρούστης και τα… άλλα διόδια

Νίκος Τσάδαρης

Τελικά η ιστορία είναι προφητική ή κάπως έτσι. Ταξιδεύοντας στην Ε.Ο. Αθηνών – Θεσσαλονίκης, δεν μπορείς να μην νοσταλγήσεις στους άθλους του Θησέα, ο οποίος κατά τη μυθολογία εξουδετέρωσε όλους τους εν θέματι «εισπράκτορες διοδίων» της αρχαιότητας.

Βέβαια η πραγματικότητα πάντα ξεπερνά και την πιο τρελή φαντασία, πόσο μάλλον και τους μύθους της αρχαιότητας. Στην περίπτωσή μας, ένα διήμερο ταξίδι από πρωτεύουσα στη συμπρωτεύουσα και πίσω, μας θύμισε τους μυθικούς «εισπράκτορες», μέσω των δώδεκα (12), ναι δώδεκα -σωστά διαβάσατε- μετωπικών σταθμών διοδίων μέσα σε περίπου 510 χιλιόμετρα διαδρομής.

Μιας διαδρομής που έγινε στο τιμόνι ενός VWGolf 1.6 diesel, με απόδοση 105 ίππων, που χωρίς ιδιαιτέρες εκπτώσεις στην ταχύτητα, κατανάλωσε (πήγαινε έλα) 56 λίτρα πετρελαίου, ή για να το κάνουμε πιο κατανοητό, περίπου 70 ευρώ. Πραγματικά μια πολύ μικρή τιμή για μια άνετη, ασφαλή και σβέλτη μετακίνηση, που δείχνει πόσο έχουν προοδεύσει οι κινητήρες εσωτερικής καύσεως προς όφελος του καταναλωτή.

Οι εταιρίες βέβαια ενδιαφέρονται για το όφελος του καταναλωτή (με το αζημίωτο βέβαια), όμως το κράτος που ζούμε δείχνει να ενδιαφέρεται περισσότερο για το όφελος επιχειρηματικών και πολιτικών συμφερόντων.

Ένδειξη του παραπάνω ισχυρισμού, οι 12 μετωπικοί σταθμοί διοδίων, που στο αλέ ρετούρ γίνονται 24 και εκταμιεύουν από την τσέπη του χρήστη 61,4 ευρώ!

Τα χρήματα αυτά εισπράττονται από τους παραχωρησιούχους, δηλαδή τις εταιρίες που έχουν αναλάβει τη διαχείριση των αυτοκινητοδρόμων, μέσω ενός άρθρου που ψηφίστηκε από την Ελληνική Βουλή το 2007, από τα δυο μεγάλα κόμματα της εποχής εκείνης, υπουργεύοντος στο αρμόδιο υπουργείο του κ. Γ. Σουφλιά.

Κάνοντας μια απλή μαθηματική πράξη διαπιστώνεις πως η χρήση του δρόμου (που κατά το Σύνταγμα θεωρείται κοινωνικό αγαθό), κοστίζει στη συγκεκριμένη περίπτωση 0,06 ευρώ/χιλιόμετρο, ποσό απίστευτα μεγάλο αν το συγκρίνουμε με το 0,068 που ήταν στην περίπτωσή μας το κόστος καυσίμου/χιλιόμετρο.

Αν κάποιος δει αυτή τη χρέωση θα πιστέψει πως ο ασφαλτοτάπητας είναι κατασκευασμένος από πολύτιμα υλικά, ότι σε κάθε σημείο πάρκινγκ υπάρχουν τουαλέτες, σάουνες, υδρομασάζ και πρότυπες μονάδες ανάνηψης, ενώ φυσικά η κατάσταση της σήμανσης, του δρόμου και η εν γένει όψη του, είναι υπεράνω κριτικής.

Δυστυχώς σχεδόν ελάχιστα από τα παραπάνω διαπιστώσαμε και αυτά για μεμονωμένα τμήματα της διαδρομής.

• Τα περισσότερα πάρκινγκ δεν έχουν τουαλέτες και τηλέφωνα ανάγκης, ούτε καν σκουπιδοτενεκέδες.
• Σε πολλά σημεία γίνονται έργα που αφήνουν ελεύθερη μόνο μια λωρίδα κυκλοφορίας
• Τα έργα στα «φονικά» Τέμπη συνεχίζονται χωρίς κανείς να ξέρει πότε ακριβώς τελειώνουν, ενώ την ίδια στιγμή το θράσος ξεπερνά τα όρια ανοχής με δυο σταθμούς διοδίων στα όρια του σύγχρονου γεφυριού της Άρτας.
• Τα χόρτα ξεχειλίζουν το διαχωριστικό διάζωμα και καλύπτουν σε πολλά σημεία τις προστατευτικές μπαριέρες και τα ανακλαστικά που οριοθετούν το δρόμο ειδικά σε συνθήκες περιορισμένης ορατότητας.
• Το συρματόπλεγμα που επιβεβαιώνει τον όρο κλειστός αυτοκινητόδρομος, σε μερικά σημεία έχει κοπεί, είτε από φθορά, είτε για να εξυπηρετηθούν …στάσεις λεωφορείων μέσα στον αυτοκινητόδρομο
• Σε πολλά σημεία υπάρχουν διαφορικές καθιζήσεις (ζυμώματα της ασφάλτου) και κακότεχνες καλύψεις των αρμών διαστολής γεφυρών.

Θα μπορούσε κανείς να επισημάνει πολλά ακόμα, που στο σύνολό τους δεν συνάδουν με έτοιμο αυτοκινητόδρομο και τα ανταποδοτικά τέλη που πρέπει να πληρώνει ο χρήστης για τη συντήρησή του. Κι όμως. Εμείς εδώ στο Ελλαδιστάν, πληρώνουμε και μάλιστα ακριβά, για δρόμους εργοτάξια, όπως είναι η Κορίνθου – Πατρών, όπως ήταν μέχρι πρότινος η Κιάτου – Τριπόλεως και πολλά άλλα σημεία των ελληνικών αυτοκινητοδρόμων.

Επίσημη δικαιολογία; Πληρώνουμε για να κατασκευαστούν οι δρόμοι και αφού κατασκευαστούν, θα πληρώνουμε για τη συντήρησή τους και για να πάρουν πίσω οι παραχωρησιούχοι τα χρήματα που επένδυσαν για την κατασκευή των δρόμων αυτών.

Δεν ξέρω γιατί, αλλά αυτή η λογική μου θυμίζει κάποιον που πληρώνει ένα εργολάβο για να του κτίσει το σπίτι και αφού ο εργολάβος το κτίσει, ζητάει από αυτόν που πλήρωσε το κόστος κατασκευής, ενοίκιο…

Βέβαια σε αναλύσεις τηλεπαραθύρων οι ισχυρισμοί κάποιων πολιτικών και συγκοινωνιολόγων, ισχυρίζεται ότι η κατασκευή γίνεται με χρήματα από διόδια, με ίδια κεφάλαια των παραχωρησιούχων και με δάνεια που παίρνουν οι τελευταίοι (εδώ ξεχνούν να μας πουν, με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου…).

Σε κάθε περίπτωση το κόστος διοδίων είναι αβάσταχτο, ιδιαίτερα στη σημερινή οικονομική συγκυρία, ενώ και η επιλογή του ανοικτού συστήματος διοδίων (μετωπικά τοποθετημένα), αντί του κλειστού (διόδια στις εισόδους & εξόδους των αυτοκινητοδρόμων), μεγαλώνει το χρόνο κάλυψης της διαδρομής, ταλαιπωρεί οδηγούς και αυτοκίνητα και ρυπαίνει άσκοπα το περιβάλλον.

Πλέον αυτού, αναγκάζει πολλούς οδηγούς φορτηγών (εκεί να δείτε κόστος διοδίων), να χρησιμοποιούν τους παράδρομους, που δεν είναι δρόμοι ικανοί να αντέξουν βαριά κυκλοφορία, διαλύοντάς τους και θέτοντας σε κίνδυνο τους τοπικούς που συνήθως εξυπηρετούνται από το παράπλευρο δίκτυο.

Με λίγα λόγια, οι σύγχρονοι …Πιτυοκάμπτες, έχουν ονόματα σταθμών διοδίων, όπως Τραγάνα, Αγία Τριάδα, Μαυρομαντήλα, Μάλγαρα και βέβαια Μοσχοχώρι (ο Προκρούστης του 21^ου αιώνα με αντίτιμο 4 ευρώ ανά διέλευση!), ενώ ο μυθικός Θησέας, έχει αντικατασταθεί από πολιτικούς ηγέτες, ικανούς για μόνο άθλους υπέρ συγκεκριμένων οικονομικών συμφερόντων._ Ν.Τ.