Μιχάλης Ψύλος: Κίνα και λοιπά BRICS κατακτούν ΗΠΑ και Ευρώπη

Εφημερίδα των Συντακτών

Εμβληματικά προϊόντα και εταιρείες των ΗΠΑ έχουν περάσει σε κινεζικά χέρια (ΙΒΜ, ΑΜC, αλλά και τα σουηδικά Volvo) ή βραζιλιάνικα (Heinz, Burger King). Ομως, πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 94% των Αμερικανών δεν μπορεί να κατονομάσει ούτε μία κινεζική μάρκα

Με όπλο τα τεράστια συναλλαγματικά τους διαθέσιμα, ύψους 4,4 τρισ., οι 5 αναπτυσσόμενες χώρες εισβάλλουν και στην Ευρώπη, επενδύοντας σε λιμάνια, αεροδρόμια (Χίθροου), ενέργεια. Στρατηγική σημασία για τους Κινέζους έχει η Ελλάδα για την υποδοχή και διανομή των προϊόντων τους

Στις 3 Μαΐου ξεκινά στις κινηματογραφικές αίθουσες στην Αμερική η προβολή του «Iron Man 3», της νέας περιπετειώδους ταινίας παραγωγής 2013, που είναι βασισμένη στον ομώνυμο ήρωα των κόμικς της Μάρβελ. Τα περισσότερα γυρίσματα της ταινίας έγιναν στην Κίνα. Και αυτό δεν είναι το μόνο κινεζικό στοιχείο. Η ταινία θα προβληθεί στις αίθουσες AMC, που ανήκουν πλέον στην κινεζική εταιρεία Dalian Wanda Group, η οποία αγόρασε το 2012 τις κινηματογραφικές αίθουσες AMC, τη δεύτερη μεγαλύτερη αλυσίδα της Αμερικής στον κινηματογράφο, αντί 2,6 δισεκατομμυρίων.

Οι Αμερικανοί τρέχουν να κλείσουν εισιτήρια για την ταινία χρησιμοποιώντας τα ThinkPad της ΙΒΜ – μιας πρώην αμερικανικής εταιρείας που το 2005 εξαγοράστηκε από την κινεζική Lenovo αντί 1,75 δισ. δολαρίων. Αλλά και η βενζίνη που θα βάλουν στα αυτοκίνητά τους για να πάνε στο σινεμά είναι κατά κάποιον τρόπο… κινεζική. Η βενζίνη προέρχεται μεν από τον Καναδά, που είναι ο μεγαλύτερος προμηθευτής αργού πετρελαίου της Αμερικής, αλλά η Εθνική Εταιρεία Πετρελαίου της Κίνας (CNOOC) έχει εξαγοράσει την καναδική Nexen, η οποία διαθέτει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου του Καναδά. Και επειδή πολλοί Αμερικανοί έχουν στην κατοχή τους αυτοκίνητο Volvo για να ανεβάζουν το κοινωνικό τους «στάτους», να θυμίσουμε ότι η πρώην σουηδική εταιρεία που ανήκε στη Φορντ εξαγοράστηκε το 2010 από την κινεζική κρατική εταιρεία Geely, αντί 1,5 δισ. δολαρίων. Τουλάχιστον, το ποπ κορν που θα καταναλώσουν οι θεατές του «Iron Man 3» θα είναι αμερικανικό, αν και η συσκευή παρασκευής του θα είναι μάλλον κινεζική.

Φυσικά, οι απλοί Αμερικανοί πολίτες δεν γνωρίζουν ότι οι Κινέζοι βρίσκονται πίσω από παραδοσιακά και πατροπαράδοτα αμερικανικά προϊόντα. Πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 94% των Αμερικανών δεν μπορεί να κατονομάσει ούτε μία κινεζική μάρκα. Βέβαια, η Ουάσινγκτον προσπαθεί να περιορίσει την κινεζική επέκταση σε ορισμένους «ευαίσθητους» τομείς. Η αρμόδια κυβερνητική επιτροπή ελέγχου των ξένων επενδύσεων μπλόκαρε ουσιαστικά την πώληση της αμερικανικής εταιρείας κατασκευής αεροσκαφών Hawker Beechcraft σε Κινέζους αγοραστές για λόγους εθνικής ασφάλειας.

Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» επιχειρούν μάλιστα να «δυσφημήσουν» την εικόνα της Κίνας γράφοντας την περασμένη Τρίτη ότι «έρευνες της κοινής γνώμης από την Global Attitudes, το Pew Research Center και το BBC δείχνουν ότι η ευρωπαϊκή και η αμερικανική κοινή γνώμη είναι ιδιαίτερα αρνητική έναντι της Κίνας».

 

Oικονομική απειλή

«Τα τεράστια εμπορικά πλεονάσματα της Κίνας έχουν συμβάλει άμεσα ή έμμεσα σε απώλειες θέσεων εργασίας σε όλο τον κόσμο» γράφουν οι «Τάιμς» και υποστηρίζουν ότι «ο αντίκτυπος της εικόνας του Πεκίνου είναι πιο έντονος στην Ευρώπη, τη Λατινική Αμερική και τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου η Κίνα φαντάζει ως μια άνευ προηγουμένου οικονομική απειλή».

Εκτός από την Κίνα βέβαια, στην αμερικανική αγορά εισβάλλει πλέον όλη η ομάδα των λεγόμενων BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Νότια Αφρική). Ποιος Αμερικανός μπορεί να φανταστεί άλλωστε ότι το πιο «αμερικανικό» προϊόν, η περίφημη κέτσαπ Heinz, που βρίσκεται σε κάθε αμερικανικό ψυγείο, παράγεται από τη βραζιλιάνικη εταιρεία «3G». Δεν έχετε ακούσει ποτέ αυτή την εταιρεία; Εχει στην ιδιοκτησία της την αλυσίδα «Burger King Corp», την οποία αγόρασε αντί 3,3 δισ. δολαρίων το 2010. Η Βραζιλία είναι επίλεκτο μέλος των λεγόμενων BRICS. Τουλάχιστον το ακρωνύμιο αυτό είναι αμερικανικής προέλευσης.

Πρωτοδιατυπώθηκε από την Goldman Sachs στις αρχές του 2000 για να προβλέψει τους ανερχόμενους οικονομικούς γίγαντες των επόμενων δεκαετιών. Ηδη οι 5 αυτές χώρες σχεδιάζουν να δημιουργήσουν τη δική τους Αναπτυξιακή Τράπεζα με αρχικά κεφάλαια ύψους 50 δισ. δολαρίων, προκειμένου να θωρακιστούν από μελλοντικές χρηματοπιστωτικές κρίσεις και να μη χρειάζονται πλέον τη βοήθεια της Παγκόσμιας Τράπεζας και του ΔΝΤ. Οι 5 χώρες BRICS διαθέτουν μάλιστα συναλλαγματικά διαθέσιμα ύψους 4,4 τρισεκατομμυρίων.

Μόνο η Κίνα διαθέτει συναλλαγματικά αποθέματα ύψους τριών τρισεκατομμυρίων δολαρίων, περιλαμβανομένου και του ενός τρισεκατομμυρίου δολαρίων σε ομόλογα του αμερικανικού Δημοσίου. Με απλά λόγια, το Πεκίνο έχει γίνει ο «τραπεζίτης» της κυβέρνησης των ΗΠΑ και η Κίνα έχει εξελιχθεί σε ένα παγκόσμιο οικονομικό κέντρο που συναγωνίζεται τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρωπαϊκή Ενωση.

Στο στόχαστρο και η Ευρώπη

«Η Ευρώπη έχει καταστεί ο μεγαλύτερος αποδέκτης κινεζικών επενδύσεων στο εξωτερικό» γράφει το γερμανικό περιοδικό «Σπίγκελ». Οι κινεζικές κρατικές εταιρείες επεκτείνουν την επιρροή τους στην Ευρώπη, επενδύοντας κοντά στα 10 δισεκατομμύρια ευρώ στη γηραιά ήπειρο μόνο τον περασμένο χρόνο.

Πρόκειται για αύξηση περίπου 20% σε σύγκριση με το 2011. Οι κινεζικές επενδύσεις στην Ευρώπη ήταν πολύ μεγαλύτερες από ό,τι στη Βόρεια Αμερική και την υπόλοιπη Ασία συνολικά. Η κινεζική κρατική εταιρεία CIC απέκτησε το 10% του αεροδρομίου Χίθροου του Λονδίνου και το 7% των μετοχών της γαλλικής εταιρείας δορυφορικών συνδέσεων Eutelsat. Κινεζική επιχείρηση αγόρασε επίσης το 21% της πορτογαλικής ενεργειακής εταιρείας «Energias de PortugaΙ».

Το Πεκίνο έχει γίνει επίσης ο κύριος εμπορικός εταίρος της Λατινικής Αμερικής και της Αφρικής, καθώς και η κύρια πηγή των επενδύσεων σε υποδομές για τη μεταφορά πρώτων υλών προς την Κίνα.

Το σημαντικότερο απ’ όλα είναι ότι όταν κινεζικές εταιρείες αναλαμβάνουν ένα έργο στο εξωτερικό, κινεζικές τράπεζες προσφέρουν αμέσως το σύνολο σχεδόν του ποσού που απαιτείται για την εκτέλεση του έργου – και μάλιστα με άκρως ευνοϊκούς όρους δανειοδότησης. Σε πλήρη αντίθεση δε με την Ε.Ε. ή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οι Κινέζοι δεν απαιτούν ποτέ… μέτρα λιτότητας εναντίον των εργαζομένων της χώρας την οποία θα δανείσουν, ούτε περικοπές των κρατικών δαπανών της.

Η κινεζική ηγεσία έχει καθορίσει ως κορυφαία προτεραιότητά της τις επενδύσεις στη βιομηχανία και στις υπηρεσίες στο εξωτερικό και η Ευρώπη προσφέρεται ιδιαίτερα πλέον λόγω της καταστροφικής πολιτικής της Γερμανίας έναντι του ευρωπαϊκού Νότου.

Στα κινεζικά σχέδια επέκτασης στην Ευρώπη στρατηγική σημασία έχουν το λιμάνι του Πειραιά, οι ελληνικοί σιδηρόδρομοι και όλη η Ελλάδα ως χώρα υποδοχής των κινεζικών προϊόντων που προορίζονται για ολόκληρη τη γηραιά ήπειρο. Με τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, το Πεκίνο εξασφαλίζει και τη διά ξηράς επικοινωνία της Ελλάδας με όλες τις χώρες της Ε.Ε. Ταυτόχρονα, η Κίνα κάνει μεγάλες επενδύσεις στη Σερβία, το Μαυροβούνιο, την Ουγγαρία, τη Μολδαβία και την Ισλανδία. Πριν από λίγες ημέρες, Κίνα και Ισλανδία υπέγραψαν διμερή συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που ενισχύει την παρουσία του Πεκίνου στην περιοχή της Αρκτικής την οποία εποφθαλμιούν πολλές παγκόσμιες δυνάμεις, καθώς εκεί αναμένεται να υπάρξουν νέες θαλάσσιες οδοί, αλλά και εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα ορυκτών, πετρελαίου και αερίου.

Η συμφωνία αυτή θα ενισχύσει την Ισλανδία, που ανακάμπτει από την κατάρρευση της οικονομίας της το 2008, δείχνοντας ότι υπάρχει και άλλος δρόμος από τα μνημόνια, τη Γερμανία και το ΔΝΤ.

Πηγη