Ρεκόρ ο Dow Jones την ώρα που πτωχεύει το Ντιτρόιτ

Την Εποχή της Μεγάλης Ύφεσης του ’30 θυμίζουν Νιτρόιτ και Νέα Υόρκη 

H Oικονομία με Άλλο Μάτι

Η πραγματική εικόνα της σημερινής Αμερικής δεν λέγεται Ντάου Τζόουνς αλλά Ντιτρόιτ. Την 1^η Μαρτίου ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της πολιτείας του Μίσιγκαν Ρικ Σνάϊντερ, ένας πολυεκατομμυριούχος πρώην επιχειρηματίας στον τομέα των ιδιωτικών συμμετοχών(private capital), κήρυξε το Ντιτρόιτ σε «κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης». Το καθεστώς «έκτακτης οικονομικής ανάγκης» σημαίνει ότι θα γίνουν άμεσα περικοπές μισθών και συντάξεων, θα κλείσουν υπηρεσίες ζωτικής ανάγκης θα πωληθούν δημόσια περιουσιακά στοιχεία, όπως οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποκομιδής, μουσεία και ζωολογικοί κήποι. Η άλλοτε πρωτεύουσα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και κάποτε της μαύρης μουσικής που άνθισε με την βιομηχανική ανάπτυξη στα τέλη του ’60, μετατρέπεται σε «Ελλάδα»

Του ΜΩΥΣΗ ΛΙΤΣΗ

Στην επικαιρότητα ήλθαν ξανά τα…κατορθώματα του Ντάου Τζόουνς, του δείκτη των δεικτών, ο οποίος κτύπησε αλλεπάλληλα ρεκόρ τις τελευταίες ημέρες, την ώρα που Ομπάμα και Ρεπουμπλικάνοι τα έσπαγαν για τις περικοπές, η οικονομία της ευρωζώνης βουλιάζει στην ύφεση και το χρήμα είναι δυσεύρετο για τους απανταχού κοινούς θνητούς.

Ο δείκτης βαρόμετρο για την αμερικανική αλλά και την ευρύτερη διεθνή αγορά που «κρυολογεί όταν φταρνίζεται η Γουόλ Στριτ», κατέγραψε τρία αλλεπάλληλα ρεκόρ, σπάζοντας την Πέμπτη το ρεκόρ των 14.164 μονάδων στο οποίο είχε φθάσει τον Οκτώβριο του 2007. Ο Ντάου Τζόουνς καταγράφει άνοδο 9,4% μέχρι στιγμής φέτος, ενώ άνοδο 8,3% καταγράφει και ο ευρύτερος δείκτης S&P 500.

Το εν πρώτοις παράδοξο, η οικονομία να υποφέρει και οι χρηματιστηριακοί δείκτες να ευημερούν, έχει τη λογική του εξήγηση που λέγεται Fed. Το συνεχιζόμενο τύπωμα δολαρίων, αλλά και το διεθνές χρήμα που παράγεται από τα μηδενικά επιτόκια και τις «ποσοτικές χαλαρώσεις» σε άλλες περιοχές του κόσμου(ευρωζώνη, Ιαπωνία) δεν πάει στην λεγόμενη πραγματική οικονομία, αλλά αναζητά αποδόσεις για μία ακόμη φορά στους άυλους τίτλους και τη διεθνή σπέκουλα των χρηματιστηρίων.

Η ανεργία στις ΗΠΑ παραμένει υψηλή, 7,9%. Οι περικοπές που έρχονται απειλούν να υποβαθμίσουν ακόμη περισσότερο την παροχή υπηρεσιών, τα κοινωνικά προγράμματα, την παιδεία ακόμη και την άμυνα. Ο αμερικανικός προϋπολογισμός αναμένεται να περικοπεί κατά επιπλέον 85 δισ. δολάρια μέχρι τον επόμενο Σεπτέμβριο με την εφαρμογή των αυτόματων περικοπών και την αποτυχία του προέδρου Ομπάμα και του ελεγχόμενου από τους Ρεπουμπλικάνους κογκρέσου να καταλήξουν σε νέα συμφωνία, για «πάγωμα» της εφαρμογής του «δημοσιονομικού βράχου(fiscal cliff)», όπως είχε γίνει παραμονές της Πρωτοχρονιάς.

Η εταιρία συμβούλων Macroeconomic Advisers εκτιμά ότι θα υπάρξουν 660.000 θέσεις εργασίας λιγότερες στον ιδιωτικό τομέα μέχρι τα τέλη του έτους, καθώς οι περικοπές στο δημόσιο έχουν άμεση αντανάκλαση και στην ιδιωτική οικονομία. Μία μείωση της τάξης των 750.000 θέσεων εργασίας ανεβάζει κατά 0,4% υψηλότερα το ποσοστό των ανέργων σε εθνικό επίπεδο.

 

Μέρες του ’30

Η πραγματική άλλωστε εικόνα της σημερινής Αμερικής δεν λέγεται Ντάου Τζόουνς αλλά Ντιτρόιτ. Την 1^η Μαρτίου ο Ρεπουμπλικάνος κυβερνήτης της πολιτείας του Μίσιγκαν Ρικ Σνάϊντερ, ένας πολυεκατομμυριούχος πρώην επιχειρηματίας στον τομέα των ιδιωτικών συμμετοχών(private capital), κήρυξε το Ντιτρόιτ σε «κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης». Το καθεστώς «έκτακτης οικονομικής ανάγκης» σημαίνει ότι θα γίνουν άμεσα περικοπές μισθών και συντάξεων, θα κλείσουν υπηρεσίες ζωτικής ανάγκης θα πωληθούν δημόσια περιουσιακά στοιχεία, όπως οι υπηρεσίες ύδρευσης και αποκομιδής, μουσεία και ζωολογικοί κήποι. Η άλλοτε πρωτεύουσα της αμερικανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και κάποτε της μαύρης μουσικής που άνθισε με την βιομηχανική ανάπτυξη στα τέλη του ’60, μετατρέπεται σε «Ελλάδα».

Το Ντιτρόιτ ήταν από τις μεγαλουπόλεις που επλήγησαν ανεπανόρθωτα από την κρίση του 2008. Οι κυβερνήσεις Μπους αλλά και η προοδευτικότερη κυβέρνηση Ομπάμα αντί να στηρίξει τις κατεστραμμένες από την κρίση ανθούσες άλλοτε βιομηχανικές περιοχές των ΗΠΑ, τροφοδότησε με ρευστό, εγγυήσεις και χαμηλά επιτόκια τη Γουόλ Στριτ. Η αναδιάρθρωση των αμερικανικών αυτοκινητοβιομηχανιών General Motors και Chrysler έγινε σε βάρος των εργαζομένων. Στους νεοπροσληφθέντες επιβλήθηκε μείωση μισθών 50% και το οκτάωρο έγινε παρελθόν, με αποτέλεσμα οι χρεοκοπημένες από την κρίση του 2008 αμερικανικές αυτοκινητοβιομηχανίες να βγάλουν 11 δισ. δολάρια κέρδη το 2012, μοιράζοντας μπόνους πολλών εκατομμυρίων στα «χρυσά αγόρια».

Την ίδια στιγμή από το 2009 έχουν χάσει στις ΗΠΑ 700.000 εργαζόμενοι τη δουλειά τους στον δημόσιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων 300.000 καθηγητών. Περί τα 4.000 δημόσια σχολεία στην Φιλαδέλφεια, την Ουάσιγκτον, το Σικάγο, τη Νέα Υόρκη και άλλες μεγάλες πόλεις έχουν κλείσει, ενώ ζητούνται να γίνουν πρόσθετες περικοπές, με αφορμή τη συνολική μείωση του αμερικανικού προϋπολογισμού κατά 1,2 τρισ. δολάρια.

Ακόμη και στη φανταχτερή Νέα Υόρκη, την πρωτεύουσα του παγκόσμιου κεφαλαίου, πίσω από τα λαμπιόνια και τις ηλεκτρονικές διαφημίσεις, κρύβεται ένας ξεχασμένος «τρίτος κόσμος». Το 8% των αστέγων στις ΗΠΑ, περί τους 630.000 ανθρώπους, έχει περάσει κάποια νύχτα ή πρωινό σε καταλύματα στη Νέα Υόρκη. Το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 16% αν υπολογιστούν οι οικογένειες. Το 26% των αστέγων παιδιών προέρχεται από την πολιτεία της Νέας Υόρκης , το μεγαλύτερο μέρος από την ίδια την αμερικανική μεγαλούπολη.

Στο κυνήγι των offshore

Πόλεμο κατά των offshore έχουν κηρύξει οι αμερικανικές αρχές, ξεσκονίζοντας τραπεζικούς λογαριασμούς σε ολόκληρο τον κόσμο, από την Ελβετία, την Ινδία και το Ισραήλ μέχρι το Χονγκ Κονγκ και τη Σιγκαπούρη.

Τα τέσσερα τελευταία χρόνια οι αμερικανικές αρχές έχουν καταφέρει να πιάσουν 5,5 δισ. δολάρια από απλήρωτους φόρους και πρόστιμα. Ο αριθμός των ομολογιών από ανθρώπους που έκρυβαν λεφτά στο εξωτερικό αναμένεται να ξεπεράσει τις 38.000 που είναι σήμερα.

Το κυνήγι κατά της φοροδιαφυγής άρχισε μετά το 2008. Το 2009 η ελβετική τράπεζα UBS, ήταν η πρώτη που ενέδωσε στην άρση του τραπεζικού απορρήτου. Προκειμένου να αποφύγει τις κατηγορίες για εγκληματικές ενέργειες, πλήρωσε 780 εκατ. δολάρια στις αμερικανικές αρχές και παρέδωσε τα ονόματα 4.500 Αμερικανών πολιτών που είχαν μυστικούς λογαριασμούς στην Ελβετία. Η περιβόητη IRS, προσφέρει περιορισμένη αμνηστία προκειμένου να ενθαρρύνει περισσότερους Αμερικανούς να αποκαλύψουν τα τραπεζικά τους μυστικά.

Στο στόχαστρο τον τελευταίο καιρό βρίσκονται ισραηλινές τράπεζες. Ορισμένες τράπεζες του Ισραήλ έχουν ζητήσει από πελάτες τους που έχουν την αμερικανική υπηκοότητα ή κατέχουν πράσινη κάρτα να δώσουν τον αριθμό κοινωνικής ασφάλισης ή το φορολογικό τους μητρώο αν θέλουν να συνεχίσουν να διατηρούν τον τραπεζικό τους λογαριασμό ανοικτό.

Το 2012 οι αμερικανικές αρχές καταδίκασαν τρεις Ισραηλινό-Αμερικανούς με την κατηγορία ότι βοηθούσαν τους πελάτες τους να κρύβουν χρήματα σε δύο μη κατονομαζόμενες ισραηλινές τράπεζες.

Η γνωστή και από τη λίστα Φαλτσιάνι βρετανική τράπεζα HSBC, φέρεται να έχει βοηθήσει πλούσιους Αμερικανούς ινδικής καταγωγής να ανοίξουν μυστικούς λογαριασμούς στην Ινδία.

Δημοσιεύτηκε στην εφημ. “Η ΕΛΛΑΔΑ αύριο”09/03/2013
Πηγη